Geplaatst op 12 Reacties

Inbakeren verdubbelt wiegendood risico

heetgebakerd ingebakerd

Inbakeren is een toenemend populaire interventie in de zorg voor kinderen met ander gedrag dan de ouders en de maatschappij verwachten. Ik vind daar iets over, zoals mijn lezers wel bekend zal zijn. Inbakeren belemmert het kind in zijn bewegingsvrijheid, strak inbakeren belemmert een fysiologische groei en ontwikkeling van gewrichten en ledematen en het zorgt voor verwijdering tussen moeder en kind en daarmee van de frequentie vaak de uiteindelijke duur van borstvoeding. Emotioneel gezien zegt het tegen het kind: ”Heb je problemen? zoek het zelf maar uit, val er mij niet mee lastig.”

Het is een ietwat ironisch gegeven dat inbakeren in opkomst is geraakt vanaf het moment dat kinderen ”verplicht” op de rug te slapen werden gelegd, liefst in een eigen bedje. Die twee maatregelen (plat op de rug en alleen) zijn de hoofdpeilers van vrijwel elke antiwiegendood-campagne over de hele Westerse wereld. Maar kinderen die alleen en plat op de rug liggen, huilen vrij veel en slapen moeilijk in. De Mororeflex die optreedt op het moment van inslapen (weet je wel, dat gevoel op het randje van slaap, dat je van eens stoepje afvalt of zoiets) zorgt er voor dat het kind van dat gevoel verschrikt wakker wordt en gaat huilen. ”Kijk,” zegt men dan, ”hij houdt zichzelf wakker met die maaiende armpjes. Laten we de armpjes vastbinden.” En warempel, het maaien stopt en het wakker schrikken ook. Meestal. Soms toch. Na een paar keer proberen. Maar lost dat het probleem op? Nee, het neemt alleen een symptoom weg.

nakijken van de afstudeer paper

Kinderen lijken wat assistentie nodig te hebben om door dat reflexmatige wakker schrikken heen te komen om vervolgens veilig te slapen. Een van de kandidaten bij de paperpresentatie van de afstuderende lactatiekundigen aan de Artveldehogeschool in Gent had het over fopspeen gebruik en daarin kwam de aanbeveling om een fopspeen te gebruiken als wiegendood preventie (de kandidate gaf een deugdelijk commentaar op deze aanbeveling!). Zuigen tijdens het in slaap vallen lijkt hierbij de bepalende factor te zijn, niet de fopspeen op zich. Zuigen lijkt te functioneren als die inslaapassistent.

Maar dat zuigen dient natuurlijk aan de borst te zijn. Kinderen die zich in slaap drinken, vallen rustiger in slaap, zonder de stress van het wakker schrikken en ik denk dat dat de bescherming tegen wiegendood bepaalt. Inbakeren laat alleen de symptomen van het verstoorde en stressvolle in slaap vallen verdwijnen, niet de stress zelf. Stress is op zich ook een gekende risicoverhogende factor bij wiegendood.

En nu komt daar dus een onderzoek bij waarvan de resultaten lijken aan te tonen dat inbakeren het risico van wiegendood vergroot. dus je legt kinderen op hun rug om het risico te verlagen en vervolgens baker je ze in, waardoor het risico weer vergroot wordt. De risico verhogende en verlagende factoren zijn ongeveer even groot in dit geval. Inbakeren bij zij- en buikligging is ronduit letterlijk levensgevaarlijk. Deze resultaten komen uit een meta-analyse (dat wil zeggen dat de onderzoekers zelf niet onderzoeken, maar een zo groot mogelijk aantal eerder uitgevoerde onderzoeken van goede kwaliteit naast elkaar leggen en kijken wat de gecombineerde uitkomsten daarvan zijn). In totaal werden 760 kinderen die overleden aan wiegendood vergeleken met 1759 kinderen in de controlegroep. In de groep overleden kinderen werden meer kinderen gevonden die ten tijde van het overlijden waren ingebakerd. Ingebakerde kinderen die op de rug lagen hadden een verdubbeld overlijdensrisico door wiegendood, kinderen die ingebakerd op de zij lagen drie keer zo veel en kinderen ingebakerd op de buik 13 keer zo veel. Opvallend was dat het risico toenam met de toenemende leeftijd. Kinderen boven de 6 maanden lopen ingebakerd 2,5 keer zo veel risico om te overlijden dan kinderen die jonger zijn.

Het lijkt mij tijd om moeders af te raden om hun kind in te bakeren. In de huidige praktijk wordt het inbakeren door zorgverleners juist aangeraden, bijvoorbeeld bij onrustige kinderen en kinderen die veel huilen. In het licht van deze studie verdient inbakeren afraden net zo veel nadruk als het afraden om kinderen bij de ouders in bed te laten slapen. Het delen van het bed is in principe geen grote risicofactor indien op een veilige manier toegepast. Inbakeren verdubbelt het risico. In deze Amerikaans campagne worden ouders die hun kind in hun bed laten slapen aangemerkt als potentiële kindermoordenaars. Inbakeren is echter in de USA een standaard zorgmethode, die in het ziekenhuis op de kraamafdeling automatisch en zonder overleg met de ouders wordt toegepast. Bij ons nog niet standaard, maar wel zeer regelmatig aangeraden als eerste interventie bij probleemgedrag van baby’s bij slapen en huilen.

PS: ”probleemgedrag” is gedrag dat door de maatschappij, zorgverleners en dus veel ouders als problematisch en/of ongewenst wordt ervaren, maar vaak volkomen en normaal gedrag is voor een mensenkind.

Oorspronkelijke artikels

Pease AS et al. Swaddling and the risk of sudden infant death syndrome: A meta-analysis. Pediatrics 2016 Jun

Swaddling doubled the risk for SIDS in the supine sleep position and was even more dangerous in the side or prone position. Swaddling is gaining popularity in the U.S. because it seems to improve an infant’s sleep, with fewer spontaneous arousals during quiet sleep. Conversely, there is some concern that swaddled infants may be at increased risk for sudden infant death syndrome (SIDS) because they may be in a state of reduced arousability. To determine if swaddling is associated with SIDS, researchers conducted a meta-analysis of four observational case-control studies from the U.K, the U.S., and Australia. The studies included a total of 760 SIDS cases and 1759 controls; 17.5% of SIDS cases were swaddled compared with 10.8% of controls. In models adjusted for differences between studies, swaddling increased the overall risk for SIDS slightly (odds ratio, 1.4). However, sleep position had a dramatic effect on risk for SIDS: swaddled infants had 13 times higher risk for SIDS than controls in the prone position, 3 times higher in the side position, and 2 times higher in the supine position. In addition, risk increased with age, and was 2.5 times higher in swaddled infants older than 6 months compared with controls the same age.

Katrien Brunel (2016): Over fopspenen en borstvoeding bij de gezonde, a terme neonaat. Paper ter afsluiting van het Postgraduaat Lactatiekunde, 2015-2016. Gent, 16-06-2016, niet uitgegeven.

12 gedachten over “Inbakeren verdubbelt wiegendood risico

  1. Het is heel interessant en bedankt voor het attent maken. Ik denk echter dat inbakeren, mits juist gebeurd en onder de juiste omstandigheden niet schadelijk is. Het probleem met het bovenstaand onderzoek is dat slechts 1 factor uitgelicht is, namelijk het inbakeren. Er is geen verband gelegd tussen de ouders, voeding, waar slapen, slaapomgeving en andere factoren EN inbakeren.

    Inbakeren op de buik of op de zij is zeker af te raden, ook bij oudere kinderen, maar inbakeren is zeer natuurlijk: zie natuurvolkeren: daar zie je dat bijna een reflex is. Wij doen dat ook onbewust door onze baby stevig vast te pakken. Het probleem hier in het Westen is dat er geen aandacht wordt besteed aan de randvoorwaarden van inbakeren, waarvan belangrijkste:
    – doe het juist (niet zomaar doekjes er rond)
    – zorg dat je kind fris gekleed is
    – gebruik geen dikke doeken
    – controleer je kind (en de lichaamstemperatuur) regelmatig (ideaal: blijf binnen gehoorsafstand)
    – doe het niet te vaak, enkel als nodig zodat je kind de ruimte krijgt om zijn/haar lichaam te ontdekken en te ontwikkelen

    mvg,

  2. Inbakeren sluit m.i. Het samen slapen en het inslaap vallen aan de borst ook niet uit. Dat kan toch prima samen gaan? Inbakeren wordt al eeuwenlang door heel veel culturen gedaan. Net zoals ingebakerd op de rug van de moeder gedragen als zij moet werken (op het land).

  3. Ik heb zelf 2 kinderen, beide ingebakerd gehad, zij zijn nu 9 en 11 jaar en hebben beide ADHD, wat dus als baby zijnde al te merken was.
    Ze sliepen niet meer, huilden alleen maar, dus inbakeren was een soort van laatste redmiddel, maar dat hielp dus wel degelijk.
    Ik gebruikte daarbij ook zo’n band rond t matras wat zorgde dat ze niet op hun buikje konden rollen, en ik ze wel op hun zij kon leggen.
    Mijn dochter heb ik 4 maanden borstvoeding gegeven totdat de voeding zo terugliep ivm buikgriep, anders was ik zeker tot 6 maanden doorgegeaan.
    Het ene sluit het andere echt niet uit!!!

  4. Mijn baby slaapt ingebakerd heerlijk en wordt lachend wakker. Zonder inbakeren huilt hij de heke dag; dat is pas slecht. Bovendien ken ik de studie die hier aangehaald wordt. Zeer slechte studie. Jammer dat personen zonder enige wetenschappelijke achtergrond zulke felle beweringen maken.

    1. Fijn dat jullie een manier hebben gevonden die bij jullie werkt. Ga daar vooral mee verder!
      Dat wil nog niet zeggen dat het voor alle kinderen een goede oplossing is en het verandert niets aan de statistieken.

  5. Inbakeren is ook door ons cb geadviseerd. Onze spruit slaapt niet op de rug (niet in eigen bedje, niet in wiegje op onze kamer en niet in de cosleeper) maar wel op de buik (doodeng vind ik dat) of (het liefst nog) op zijn buik bovenop mijn borst. Dat heeft hij de eerste 4 weken ook gedaan maar ik vind het eng omdat ik bang ben dat ie van het bed af valt of onder de dekens komt etc… dus na hem ingepakt te hebben ontdekten we dat hij zo ook slaapt… maar ja dat stelt ons wel voor een dilemma: hij slaapt alleen maar op de buik (eng) of op mij (eng) of ingebakerd (ook eng)… dus ja wat doe je dan? Vannacht ook op mij ik zit half rechtop met een fort van kussens om mij heen en dekbed tor aan mijn middel maar toch…

    1. er zijn manieren om veilig samen met je kind te slapen: https://eurolac.net/veilig-slapen/

    2. Als je ziet dat je kindje het hoofd kan draaien naar de zijkant en deze niet naar beneden blijft hangen, kan hij/zij op de buik slapen. Mijn dochter deed dit ook vanaf twee weken anders sliep zij niet. Ik vond het eerst ook spannend, in het begin vaak gekeken, maar ik zag altijd dat zij haar hoofd goed draaide. Ik slaap ook van jongs af aan op mijn buik. Mensen worden helaas teveel bang gemaakt tegenwoordig. Als je merkt dat je kind zijn hoofd niet (goed) draait, dan uiteraard niet doen. Nu komt dit niet zo vaak voor.

  6. […] interventie in de zorg voor kinderen met ander gedrag dan de ouders en de maatschappij verwachten. Ik vind daar iets over (⇐ artikel inbakeren), zoals mijn lezers wel bekend zal zijn. Inbakeren belemmert het kind in […]

  7. […] Inbakeren verdubbelt wiegendood risico […] bij de ouders in bed te laten slapen. Het delen van het bed is in principe geen grote risicofactor indien op een veilige manier toegepast. Inbakeren verdubbelt het risico. In deze Amerikaans campagne worden ouders die hun kind in hun bed […] […]

  8. Mijn kleinkind heeft zeker 12 jaar met haar hoofd geschud als ze een beetje moe werd of tv keek; dat had ze aangewend bij het ingebakerd zijn als baby omdat ze verder niks kon bewegen als haar hoofd naar links en rechts bewegen, verschrikkelijk

    1. Ach, Maria, wat naar voor je kleinkind.

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.