Ik word er zwak, ziek en misselijk van, die berichtgeving over borstvoeding. Ergens de een of andere man die het nodig vindt een blog aan ”De Borstvoeding Maffia” te wijden. Nee, ik ga niet eens de link delen, zonde van je tijd en je humeur.
(recycled en updated blog van een poos geleden)
Ondertussen verdrinken mijn tijdlijnen op Twitter en Facebook haast onder de meldingen van de protestactie van 70 voedende moeders in een sportwinkel. Een moeder van een drie maanden oude baby was er weggejaagd omdat ze haar kindje even de borst gaf terwijl haar winkelgenoot iets paste. Waar ik dan echt naar van word is de lawine aan respectloze commentaren in die nieuwsmedia. Vergelijkingen met uitwerpselen en seks. Er is toch echt iets goed ziek in iemands bovenkamer die borstvoeding geven vergelijkt met zich ontlasten en seksuele handelingen plegen.
Nee, ik ga ook daarmee niet mijn ruimte hier vervuilen en uw en mijn tijd verdoen. Die tijd is veel nuttiger besteed en de ruimte netter gevuld wanneer ik het ga hebben over het thema ziekte in combinatie met borstvoeding. Meestal hebben we het over de invloed van borstvoeding op de gezondheid van kind en moeder (of beter gezegd: de invloed van geen borstvoeding op die gezondheid). Maar ook andersom is er invloed: een ziek kind of een zieke moeder kan een complicerende factor zijn bij borstvoeding. Vaak wordt ziekte van de moeder al direct aangemerkt als een contra-indicatie bij ziekte van de baby wordt ook vaak onderbreken van de borstvoeding aangeraden. Beide interventies zijn over het algemeen onnodig en vaak potentieel gevaarlijk.
Een deel van het probleem zit hem in het feit dat artsen ”geneesheren” zijn (ook de dames). Zij bekijken de wereld vanuit ziekte of gebreken die gerepareerd dienen te worden. Monty Python is natuurlijk hilarisch en overtrokken, maar in een aantal gevallen niet eens zo ver overtrokken. Bij die probleem gecentreerde visie wordt makkelijk over het hoofd gezien en vergeten wat gezond en normaal inhoudt. De fysiologische toestand van de mens is die van een goed werkend gestel waarvan je niet eens voelt dat je het hebt en evenmin dat erin van alles gebeurt. Bij normale lichamelijke functies moet je als zorgverlener altijd uitgaan van, en proberen terug te keren naar, die fysiologische toestand. Borstvoeding geven en nemen zijn uitermate normale, fysiologisch lichaamsfuncties, net als zwangerschap en baring en net als de aan- en afvoer van voedsel.
Een gezond lichaam loopt als een goed geolied machientje en heeft over het algemeen geen topmonteur nodig om het proces aan de gang te houden. Bij taken die niet zo vaak worden uitgevoerd is een beetje begeleiding vaak wel handig, vooral als die begeleiding in staat is om mogelijke complicaties aan te zien komen. Voor het geval er inderdaad een topmonteur nodig is.
Mag een zieke moeder borstvoeding geven, kán een zieke moeder borstvoeding geven? In tweevoud: ja! Er zijn maar heel erg weinig uitzonderingen. Als een moeder medicijnen nodig heeft, die gevaarlijk zijn voor het kind (en dat zijn er bar weinig: radioactieve middelen, sommige heel zware psychiatrische medicijnen, chemo en nog enkele), de behandeling niet kan worden uitgesteld en er geen veilige vervanging is, dan is borstvoeding (tijdelijk) niet mogelijk.
Ziekte kan voor een moeder erg vermoeiend zijn, haar laten interen op haar reserves en haar melkproductie kan eronder te lijden hebben. Veel rusten en goed verzorgd worden kan daarbij helpen en soms is tijdelijk extra voeding voor de baby nodig. Helemaal stoppen met zelf voeden is meestal niet nodig met het oog op herstel en het kan leiden tot complicaties, bijvoorbeeld wanneer stoppen tot borstontsteking leidt. Moeders die incapabel zijn (bewusteloos, immobiel, …) moeten worden geholpen met het op gang houden van de melkproductie. Haar kind kan worden gebracht zodat ze kan voeden, of ze kan hulp krijgen bij kolven. Er hoeven dan geen liters te worden gehaald, maar de melk moet wel blijven stromen, om het na herstel weer op te kunnen pakken.
De zieke baby dan. Vaak willen dokters precies weten wat er bij de baby binnenkomt en uitgaat. De enige manier die zij zich daarvoor kunnen voorstellen is om het kind per fles te voeden. Ze gaan daarmee volkomen voorbij aan de therapeutisch kwaliteiten van het voeden aan de borst: de directe en zeer specifieke afweer die moedermelk geeft, de troost, de stress reductie en de zeer frequente kleine voedingen met zeer makkelijk opneembaar hoogwaardig voedsel.
Het kind kan op die manier al zijn energie gebruiken voor herstel. Mogelijk is het kind zwak of suf en heeft hij hulp nodig om voldoende binnen te krijgen, of misschien heeft hij meer voedingswaarde nodig in een klein volume. Dan kan naast het drinken aan de borst ook voeding op een andere manier worden gegeven. Bijvoorbeeld door het vet van extra afgekolfde melk met een lepeltje te geven. Of voeden via vingervoeden om eten binnen te krijgen en drinken aan de borst voor troost.
Ziek zijn is niet leuk, maar je hoeft het niet nog akeliger te maken door dat wat moeder zelf nog kan of dat wat baby troost geeft af te nemen.
[…] Ziek […]