Archief voor categorie: Eurolac Lactatiekunde

Niets aan toe te voegen. Lees het, kijk het het en deel het met iedereen die aan vluchtelingen hulpverlening doet. A video from the Infant Feeding Support for Refugee Children group. ‪#‎SafelyFed‬ Refugee children in ‪#‎Idomeni‬ are in crisis. Learn how you can give donations of money to ensure that all infants… Bron: Children in Crisis

Deelnemen aan de 9 Maanden Beurs met een promotionele borstvoeding megastand . Doe mee: 9 maanden beurs | Dream or Donate Borstvoeding met plezier Heerlijk: een tevreden baby aan de borst, altijd verse, gezonde melk bij je en geen gedoe. Dat gun je jezelf, dat gun je iedereen. Soms is het niet zo eenvoudig. Wat dan? Als je borstvoeding geeft of wilt gaan geven, is het fijn als je laagdrempelig en vrijblijvend jouw vragen kunt stellen. Je zoekt goede informatie, wetenschappelijk gefundeerde begeleiding en realiseerbare oplossingen wanneer er problemen zijn met voeden of met kolven. Naast kennis biedt stichting Moedermelk Netwerk ook praktische en deskundige info: probeer eerst zelf verschillende typen kolven die er op de markt beschikbaar zijn zodat je een kolf vindt die past bij jouw lichaam en jouw behoeftes. Mocht het niet lukken om zelf voldoende te voeden of te kolven ondanks alle begeleiding die je krijgt, is het fijn te weten dat je tegenwoordig – net als in het tijdperk vóór de kunstvoeding – de keus hebt om mensenmelk te geven. Via het Moedermelk Netwerk kun je in contact komen met donormoeders die melk over hebben en die hun gekolfde melk graag met je delen. Dat kan het verdriet verzachten, als je jouw eigen borstvoedingsdoelen toch niet kunt halen. Bovendien krijgt je kindje dan alsnog de voordelen van moedermelk mee.   Ons doel Borstvoeding met plezier en haalbare doelstellingen; voor iedereen die dat wil.  Fris en helemaal van de 21ste eeuw. Daar staat het Moedermelk Netwerk voor. Om dit doel dichter bij te brengen, is het belangrijk dat meer ouders weten van het Moedermelk Netwerk. Jij kunt daarbij helpen! Maak het samen met ons mogelijk om op de volgende NegenMaandenBeurs in de RAI een mooie, frisse, mega borstvoedingstand in te richten, die wat betreft aantrekkelijkheid kan wedijveren met commerciele stands zoals die van Nutricia. Een mega borstvoedingsstand waar men niet omheen kan en waar moeders terecht kunnen om te voeden, te kolven, ervaringen te delen en om vragen beantwoord te krijgen van de beste professionals uit Nederland. Een plek waar je graag heen gaat. Bovendien kun je er, als je doneert, zelf bij zijn, want onder alle donateurs verloten we een aantal toegangskaarten. Er is wel enige haast bij: tot 31 mei geldt een vroegboekkorting om beursvloer te huren. Bij voorkeur besteden we het gedoneerde geld aan meer ondersteuning voor moeders en niet aan de huur van de stand. We hopen dus voor 31 mei al genoeg bij elkaar te hebben om een stand in te richten, met stromend water, comfortabele banken om op te voeden, een speelplek voor grotere broertjes en zusjes om fijn te kunnen spelen terwijl mama voedt, een mooie kolfruimte waar je met plezier zit, lactatiekundigen die begeleiding geven en koffie en thee voor wie dorst heeft. Help je mee?

Soms teken ik petities. Ik vind het een mooie invulling van het begrip democratie: initiatieven vanuit burgers waarmee politici vervolgens aan de slag moeten. Die luitjes, die in de Tweede Kamer der Staten Generaal op die fraaie blauwe stoelen hun billen warm houden, zitten daar namens ons. Zij heten officieel de volksvertegenwoordigers. Zij zitten daar om onze stem te laten horen en namens ons met de ministers en staatssecretarissen te spreken over belangrijke zaken voor volk en vaderland. De laatste petitie die ik tekende was deze:

”Het Ministerie van VWS stimuleert het geven van borstvoeding. Ook buitenshuis. Helaas worden er nog stééds moeders weggestuurd tijdens het geven van de borst. Ook worden moeders regelmatig naar een ongeschikte plek verwezen, zoals het toilet, als ze om een rustige plek vragen om te voeden of kolven.”: Petities.nl

Ik ondersteun volledig het principe van normaliseren van borstvoeding binnen- en buitenshuis. Te vaak nog krijgen vrouwen die hun kind voeden en koesteren aan de borst scheve of lelijke blikken of worden ze weggestuurd of verwezen naar ongeschikte plaatsen zoals toiletten. In principe zou er geen aparte wet nodig moeten zijn om vrouwen dit soort behandelingen te besparen. Het moet wel op de politieke agenda, dat de rechten van vrouwen en kinderen (het kind heeft recht op de best mogelijke verzorging, voeding en opvoeding) met regelmaat worden geschonden. De wet beschermt in theorie borstvoeding en de rechten van vrouwen en kinderen, maar in de praktijk komt er vaak maar weinig van terecht. Ik schreef daar in leeuwen met lammetjes en papieren tijgers  en in Papier al eerder over.  (Terzijde: als ik het over leeuwen en lammeren heb kan ik je dit niet onthouden, natuurlijk:)

Enfin. Die petitie: hoewel het niet nodig zou moeten zijn en vrouwen in Nederland nu ook al gewoon overal waar zij mogen zijn hun kind mogen voeden, toch maar even tekenen. Al is het alleen maar om er weer wat aandacht aan te geven. En vooral doorgaan met overal waar je toevallig bent je kind te voeden. Als je nog een kind aan de borst hebt natuurlijk. Ik vrees dat mijn laatste baby een jaar of 23 geleden definitief de laatste slok heeft genomen, dus dat gaat het hem niet meer worden.

Ik schreef hierboven opzettelijk niet alleen voeden, maar voeden en koesteren. Borstvoeding is natuurlijk gewoon eten geven, maar het is ook koesteren. De maart campagne van Kenniscentrum Borstvoeding gaat over dat aspect van borstvoeding, dat aspect dat verder gaat dan een goede manier om goed voedsel in een baby of peuter te krijgen. Het gaat over het aspect van koesteren, lichamelijke nabijheid, veiligheid en en gezonde emotionele ontwikkeling. Weggestuurd worden tijdens deze bezigheid biedt nu net niet een veilig gevoel en een gezonde emotionele ontwikkeling. Het maakt van iets heel moois iets smerigs.

”De campagne van de maand maart is: ‘lichaamscontact’, een heerlijk positief thema na de productiedip van februari! Lees op borstvoeding.com over hechting en samen slapen. Twee belangrijke thema’s in het kader van lichaamscontact.” : Borstvoeding.com: kenniscentrum voor borstvoeding | home| Home | Campagne van maart: lichaamscontact

Wij moeders kunnen dat omdraaien. Ja! Wij kunnen dat! Door gewoon er te zijn voor ons kind en te voeden waar en wanneer wij en onze kinderen daaraan behoefte hebben, voor het  nutritioneel en emotioneel stillen van de honger. Door er ook voor elkaar te zijn, door niet weg te kijken en weg te sturen, maar elkaar te erkennen en ondersteunen bij het voeden, koesteren en opvoeden van onze kinderen. Wij kunnen dat. Wij zijn namelijk sterke vrouwen die kunnen doen wat we zelf bedenken. We hebben niemand anders dan onszelf nodig om te zeggen wat we kunnen en mogen en moeten. Doe het gewoon. Neem je kind met je mee en doe wat je voor jezelf doen moet. Laat borstvoeding en koestering in het openbaar zien. Hoe vaker mensen het zien, hoe gewoner het wordt. En als iemand je probeert weg te kijken met boze of afkeurende blikken, kijk ze dan recht in de ogen en tover een brede glimlach op je gezicht, geef een luchtkusje en straal zelfvertrouwen uit. Jij kunt dat!

Gonneke vanVeldhuizen-Staas, IBCLC © 2010, 2016 Seksualiteit

Inleiding

Met de geboorte van een kind worden ook een vader en een moeder geboren. Vooral de geboorte van een eerste kind veroorzaakt een grote verandering in de relatie van de ouders. Waren ze eerst alleen huwelijkspartners, nu zijn ze daarnaast ook ouders van een kind. Na de bevalling kijken man en vrouw beiden anders naar het lichaam van de vrouw. Het heeft immers nu een kind gedragen en gebaard. De vulva en vagina, die eerst alleen bedoeld leken voor de seksuele relatie, zijn nu daarnaast baringskanaal geworden. De borsten, die in onze samenleving over het algemeen vooral als seksueel orgaan worden gezien, blijken nu een belangrijke rol te spelen bij de voeding en koestering van het kind.

Veranderde relatie

De ouders zullen moeten wennen aan hun nieuwe rol als vader en moeder naast die van seksuele partners. Voor de partner kan het een vreemd idee zijn te vrijen met een moeder. De moeder kan door de hele dag al met de baby bezig te zijn, het gevoel hebben wel genoeg geknuffeld te hebben en aangeraakt te zijn. Zij kan er moeite mee hebben zichzelf te zien als moeder en als minnares. Na verloop van tijd zal het eenvoudiger worden beide rollen in zichzelf te verenigen. Veel vrouwen merken dat dit proces makkelijker verloopt als zij er met hun partner over kunnen praten. Ook voor de partner is het belangrijk om zijn gevoelens te uiten. Onuitgesproken gevoelens, problemen, twijfels, kunnen tot misverstanden leiden. Dit soort misverstanden kan het herstel van een gezonde seksuele relatie in de weg staan.

Zorg voor de baby

De seksuele beleving wordt naast de verandering in rollen ook beïnvloed door vermoeidheid van de moeder na de inspanning van een zwangerschap en een baring en door het moeder zijn van een jonge baby. Veel vrouwen voelen een verminderde behoefte aan actieve seksualiteit, maar wel een verhoogde behoefte aan nabijheid en tederheid. Andere vrouwen merken juist dat zij na de bevalling meer zin in seks hebben.

Hormonen

De verandering in de hormoonhuishouding na de bevalling en tijdens de periode van borstvoeding veroorzaakt ook veranderingen in de beleving van de seksualiteit. Tijdens de periode van borstvoeding geven is de afgifte van het hormoon oestrogeen laag. Dit kan vaginale droogte veroorzaken, waardoor gemeenschap pijnlijk kan zijn. Veel vrouwen merken dat het litteken van een uitscheuring of een knip nog lange tijd na de uiterlijke genezing pijn bij het vrijen kan veroorzaken. Voor deze problemen kan het gebruik van een glijmiddel een oplossing zijn.

Borsten

De rol van de borsten kan in deze periode een extra bron van verwarring zijn. Het hormoon oxytocine zorgt voor het samentrekken van de baarmoeder tijdens de baring en bij een orgasme. Het zorgt ook voor het toeschieten van de melk. Als tijdens het vrijen de borsten worden geliefkoosd of als de vrouw een orgasme heeft, kan spontaan de melk beginnen te stromen. Voor sommige paren kan dit een bron van extra vermaak zijn, maar voor anderen een bron van schaamte of ongemak. Dit kan remmend werken op de seksuele beleving. Sommige moeders of hun partners zullen merken dat zij een zekere schroom hebben om de borsten nu bij het liefdesspel te betrekken. Dit komt door de gevoelde verwarring tussen de moederrol en de rol van seksueel partner. Soms kunnen ook tijdens het voeden gevoelens ontstaan die een vrouw aan seksuele opwinding doen denken. Voor veel vrouwen is dit een onacceptabele gedachte, waardoor zij liever gedurende de borstvoeding periode de borsten niet in relatie brengen met seksualiteit.

Maatschappij

Vrouwen kunnen zich onzeker voelen over hun uiterlijk als zij borstvoeding geven. In de westerse samenleving ligt er een grote nadruk op het belang van het uiterlijk voor het gevoel van eigenwaarde. De media en de modewereld scheppen een ideaalbeeld van een zeer jeugdig, zeer slank en gespierd lichaam met volle, maar toch meisjesachtige, stevige borsten. Tijdens de zwangerschap verandert het figuur en tijdens de borstvoeding periode zijn de borsten anders van vorm en grootte. Na de bevalling is de buik een tijdlang niet langer strak en glad en na de eerste maanden van borstvoeden worden de borsten zachter en vaak wat slapper. Moeders kunnen daardoor bang zijn dat zij voor hun partner niet meer aantrekkelijk zijn.

Veranderd zelfbewustzijn

Aan de andere kant kunnen vrouwen zich ook realiseren dat zwangerschap, bevalling en borstvoeding hen in een volgende fase van hun leven brengt. Hun lichaam is in de meest vrouwelijke en functionele staat. Veel partners blijken, soms tot hun eigen verrassing, deze lichaamsvorm extra aantrekkelijk te vinden. Het aanvaarden van de verandering van hun lichaam als een positieve zaak, zal het omgaan met de verandering van levensfase soepeler laten verlopen. Het kan dan een nieuwe bron van trots op het eigen kunnen en het eigen lichaam zijn voor de vrouw.

Vruchtbaarheid

Inleiding

Borstvoeding geven is een onderdeel van de vrouwelijke vruchtbaarheidscyclus. Deze cyclus bestaat uit eisprong, bevruchting, zwangerschap, baring en borstvoeding. Na de periode van volledige borstvoeding gaat het lichaam geleidelijk terug naar de staat waarin een eisprong (ovulatie) kan optreden en de cyclus weer begint. Rond de ovulatie begint de baarmoeder zich voor te bereiden op het opnemen van een bevrucht eitje. Het baarmoeder slijmvlies groeit en wordt dikker. Er komen flinke plooien in, waarin een eitje zich goed kan hechten. Als het eitje dat tijdens de ovulatie rijpte en losliet niet wordt bevrucht, volgt een menstruatie. De voorbereidingen voor de bevruchting worden dan weer afgebroken. Het slijmvlies krimpt weer en de restanten worden uitgescheiden in de vorm van de menstruatie. De baarmoeder blijft dan schoon en opgeruimd achter voor de volgende ovulatie. Meestal wordt de terugkeer van de vruchtbaarheid na een bevalling voorafgegaan door een menstruatie, maar de eerste ovulatie kan ook direct aansluiten op de periode van borstvoeding geven.

De vrouwelijke cyclus wordt begeleid en gestuurd door hormonen, elke fase zijn eigen hormonenmix. Deze hormonen werken elkaar vaak tegen. Het hormoon prolactine is verantwoordelijk voor de aanmaak van melk en dus voor het onderhouden van de borstvoeding. Het verhindert de terugkeer van de vruchtbaarheid. Dit blijft meestal zo zolang de vrouw volledig borstvoeding geeft. De werking van prolactine tegen hernieuwde vruchtbaarheid is het sterkst wanneer de voedingen niet meer dan vier uur uit elkaar liggen en er ook ’s nachts wordt gevoed. Nabijheid van moeder en kind gedurende het grootste deel van het etmaal versterkt de rol van prolactine nog meer. Wanneer de voedingen meer uit elkaar komen, als de nachtvoedingen vervallen of als er voedingen door ander voedsel worden vervangen, zal de vruchtbaarheid vroeger of later weer terugkeren. De invloed van het hormoon prolactine neemt af en van oestrogeen neemt toe. Dit zorgt voor de terugkeer van de vruchtbaarheid. Veel vrouwen merken dat zij een soort waarschuwingsbloeding krijgen, die nog niet helemaal een echte menstruatie is. Anderen ervaren wat menstruatieachtige kramp in de baarmoeder. Veel vrouwen rapporteren ook dat hun kind bezwaar maakt tegen het drinken aan de borst. Dit is een veel voorkomend verschijnsel in de dagen vlak voor de menstruatie. De melk smaakt dan vaak wat zouter doordat ze wat geconcentreerder is. De melk is geconcentreerder doordat de productie tijdelijk wat terugloopt. Dit wordt veroorzaakt door het hormoon oestrogeen. Als de menstruatie doorbreekt, zullen de productie en de smaak weer normaal worden. Doorgaan met borstvoeding geven en wat vaker aanleggen tijdens deze dagen zal het terugkomen van de normale melkproductie vergemakkelijken.

De invloed van borstvoeding op de vruchtbaarheid

In grote delen van de wereld is het geven van borstvoeding de meest gebruikte en ook de betrouwbaarste methode om de tijd tussen kinderen te spreiden. De vruchtbaarheid keert vaak pas na twee jaar terug. Meer tijd tussen opeenvolgende zwangerschappen is beter voor de gezondheid van de moeder. Het geeft haar lichaam de tijd om na de zwangerschap weer goed op krachten te komen. Het feit dat zij in de tussentijd ook nauwelijks menstrueert draagt bij aan het voorkomen van ijzertekort en daardoor bloedarmoede. In onze samenleving worden vrouwen meestal veel eerder na een bevalling weer vruchtbaar. Borstvoeding als middel voor gezinsplanning wordt daarom vaak als minder betrouwbaar gezien. De oorzaak voor de snellere terugkeer van de vruchtbaarheid ligt voor een groot deel in de manier van borstvoeding geven. Een andere belangrijke factor is de rijkere voeding met veel eiwitten.

De manier van borstvoeding geven die een aantoonbaar remmende werking heeft op de terugkeer van de vruchtbaarheid is een natuurlijke manier van moederen, waarbij moeder en kind zoveel mogelijk dicht bij elkaar zijn en de baby volledig op verzoek wordt gevoed. Dit betekent dat het kind toegang heeft tot de borst bij het kleinste signaal dat hij dat zou willen of nodig hebben, waarbij niet op huilen wordt gewacht. De dichte nabijheid en vaak voeden beginnen direct na de geboorte van het kind en het duurt tot het kind zelf geleidelijk aan steeds meer en steeds verder van zijn moeder weg gaat. De baby wordt in een draagdoek gedragen of slaapt dichtbij zijn moeder in de buurt. ’s Nachts slaapt de baby bij de moeder in bed of in een bedje direct naast het bed van de moeder. De moeder leert door dit voortdurende en nauwe contact heel goed de ongesproken taal van haar kind begrijpen en kan er direct op reageren. De baby hoeft niet te wachten als hij honger of dorst heeft of moe wordt. De moeder hoeft zich geen zorgen te maken of haar kind wel rustig slaapt, veilig is en zich niet eenzaam of verdrietig voelt. De dichte lichamelijke nabijheid en het vaak voeden zorgen voor veel prolactine bij de moeder en daardoor een ruime melkproductie en een goed groeiend en zo gezond mogelijk kind. Veel bij zijn moeder zijn, weten dat zij er altijd is en altijd direct krijgen wat hij nodig heeft, leggen bij een kind een goede basis voor een gezonde en evenwichtige emotionele ontwikkeling. Voor de moeder resulteert de hoge hoeveelheid prolactine in het langer uitblijven van de menstruatie en de vruchtbaarheid. Haar lichaam kan zo nieuwe reserves opbouwen voor een volgende zwangerschap. Onderzoek heeft ook aangetoond dat het verminderen van het aantal keren dat een vrouw in haar leven menstrueert de kans op bepaalde vormen van borstkanker en kanker aan de inwendige voortplantingsorganen vermindert.

De meeste kinderen krijgen rond de helft van het eerste halve levensjaar behoefte aan andere voeding naast borstvoeding. In de loop van de tweede helft van het eerste levensjaar beginnen de meeste kinderen wat meer vaste voeding te eten. Borstvoeding en veel bij mama zijn blijven in die tijd en tot ver in of voorbij het tweede levensjaar belangrijk. Moedermelk blijft een waardevolle melkvoeding met een hoge voedingswaarde in de hele baby en peutertijd. Het drinken aan de borst blijft in die tijd naast een goede voedingsbron ook een veilige haven en een bron van troost voor de opgroeiende peuter die de wereld ontdekt.

De terugkeer van de menstruatie en de vruchtbaarheid

Vroeg of laat zal ook bij de moeder die volop borstvoeding geeft de menstruatie terugkeren. Vaak wordt dit voorafgegaan door wat vloeien of een heel lichte bloeding. Soms door een periode van menstruatieachtige krampen. Dit kan worden gezien als waarschuwing dat de vruchtbaarheid terugkeert. In het begin kan de cyclus nog onregelmatig zijn. Als het kind bijvoorbeeld ziek wordt en vaker gaat drinken, kan de menstruatie ook weer een maand uitblijven. Door de hormoonveranderingen kunnen de borsten net voor een menstruatie gespannen en gevoelig zijn. De hoeveelheid melk kan wat teruglopen en anders smaken, waardoor de baby wat onrustiger drinkt of een enkele keer de borst kan weigeren.

Bij ongeveer een op elke vijf of zes moeders vindt er een ovulatie (eisprong) plaats voor de eerste menstruatie. Onderzoek toonde aan dat de kans om dan gelijk al zwanger te worden slechts 6% is. Aan de andere kant kan het ook gebeuren dat er tussen de eerste en tweede menstruatie geen eisprong was. Maar al met al betekent de terugkeer van de menstruatie wel dat de vruchtbaarheid ook terug is of snel zal zijn. Ouders die op dat moment geen nieuwe zwangerschap wensen, zullen dan dus op andere manieren van anticonceptie moeten overgaan.

Borstvoeding en anticonceptie

Borstvoeding beïnvloedt de vruchtbaarheid. Hoe sterk die beïnvloeding is, is afhankelijk van de allerlei factoren. Een vrouw die op een natuurlijke manier borstvoeding geeft, heeft een kans van 1% dat zij in de eerste zes maanden voor de eerste menstruatie zwanger zal worden. Na die zes maanden kan het paar kiezen voor de aanwijzingen voor natuurlijke familieplanning om de kans op zwangerschap zo klein te houden. Ook ander manieren voor het uitstellen of voorkomen van een volgende zwangerschap zijn mogelijk tijdens de periode dat de moeder een kind aan de borst heeft.

LAM – lactatie amenorroe methode

Het drinken aan de borst stimuleert de aanmaak van prolactine en oxitocine en remt de aanmaak van hormonen (GnRH) die voor de ovulatie zorgen. Als na verloop van tijd het kind minder vaak, minder lang of met grotere tussenpozen gaat drinken, zal GnRH weer meer kans krijgen en zal de ovulatie weer terugkomen. De betrouwbaarheid van het uitblijven van de vruchtbaarheid door het geven van borstvoeding wordt voornamelijk door drie factoren bepaald. Als eerste is het belangrijk dat de moeder volledig borstvoeding geeft. Als tweede dat er vanaf twee weken na het einde van de kraamzuivering geen bloedverlies is opgetreden en als derde is de hoogste betrouwbaarheid beperkt tot de eerste zes maanden na de geboorte van het kind. Uitsluitend borstvoeding geven betekent dat het kind behalve de melk van zijn moeder niets anders krijgt, ook geen water. Uit onderzoek is gebleken dat de betrouwbaarheid minder wordt als de baby niet direct aan de borst drinkt, maar de melk afgekolfd krijgt. In de praktijk blijkt dat naarmate moeder en kind meer in elkaars nabijheid zijn, de betrouwbaarheid van de LAM methode over het algemeen toe neemt.

het condoom

Er zijn condooms voor mannen en condooms voor vrouwen. Het gebruik van het condoom heeft geen enkel effect op de borstvoeding of omgekeerd. Het is redelijk betrouwbaar middel, mits juist gebruikt. Het gebruik van een zaaddodend middel verhoogt de betrouwbaarheid. Het vrouwencondoom moet goed aangemeten worden. Na de bevalling kunnen de maten en verhoudingen in de vagina en rond de baarmoedermond veranderd zijn, dus het vrouwencondoom van voor de zwangerschap past mogelijk niet meer goed.

het spiraaltje (IUD)

Een koperspiraaltje heeft geen invloed op de borstvoeding. Er zijn aanwijzingen dat het geven van borstvoeding het gebruik van een spiraaltje minder veilig maakt. Zo zou er een 10 keer zo groot risico zijn op baarmoeder perforatie en afstoting. Mogelijk is dit een reactie (samentrekken van de baarmoeder) op het vrijkomen van oxytocine tijdens het voeden van een kind. Er zijn ook spiraaltjes die hormonen afgeven om de werking te ondersteuning. De meningen over de veiligheid voor het kind of de melkproductie zijn verdeeld. Over het algemeen gaat men ervan uit dat de hormonen alleen plaatselijk vrijkomen en werken en dat er slechts weinig van in de bloedbaan komt. Zeker wanneer het pas wordt geplaatst als de borstvoeding goed is gestabiliseerd is het niet te verwachten dat er een negatieve invloed op de melkproductie zal zijn.

hormonale anticonceptie

Een kleine hoeveelheid van de hormonen van de anticonceptiepil komen in de melk en de baby terecht. Waarschijnlijk kan dit voor de baby geen kwaad. De hormonen in orale anticonceptie kunnen een remmende werking hebben op de melkproductie en kunnen de samenstelling van de melk licht wijzigen. Dit is vooral het geval als de pil al kort na de bevalling wordt genomen, voor de melkproductie goed is zeker gesteld. Voor de borstvoeding is het het veiligst om zeker niet voor zes weken na de bevalling, maar liever pas na enkele maanden te beginnen. Zware combinatiepillen (met oestrogeen en progesteron) kunnen ook na de eerste maanden een negatief effect op de melkproductie hebben. Een minipil met enkel progesteron is veiliger voor de melkproductie, maar moet zeer zorgvuldig worden genomen om veilig te zijn.

Hormonale anticonceptie kan ook de vorm hebben van een onderhuids implantaat. Bij deze methode is er sprake van een vrij constante, lage afgifte van progesteron. Door de lage hoeveelheid progesteron zijn onderhuidse implantaten iets veiliger bij borstvoeding dan de geslikte varianten.

De terugkeer van de vruchtbaarheid in enkele culturen

Bij de Afrikaanse !Kung stam drinken baby’s en peuters ongeveer elk kwartier twee minuten. Deze moeders worden gemiddeld na ongeveer 35 maanden weer zwanger.

Bij Nederlandse moeders keert de vruchtbaarheid meestal veel sneller na de geboorte weer terug. Er zijn niet veel Nederlandse moeders die zo lang en zo vaak de borst geven als veel van bijvoorbeeld hun Afrikaanse plattelands collega’s. Na enkele maanden gaan veel moeders weer werken en worden enkele voedingen per dag gekolfd. Een flink aantal kinderen krijgt ook al ver voor de 6 maanden andere melk of vaste voeding aangeboden. Bovendien is hier het voedingspatroon veel rijker door de grote hoeveelheid eiwitten en vaak ook vetten in het dagelijkse menu. Veel vrouwen zijn dan al binnen het eerste half jaar weer voor het eerst ongesteld. Bij westerse vrouwen die ecologisch borstvoeding geven keert de vruchtbaarheid gemiddeld tussen 12 en 16 maanden weer terug.

In Rwanda (Midden Afrika) werden volgens een onderzoek geen voorbehoedmiddelen gebruikt, terwijl er ook geen taboe rustte op gemeenschap na de bevalling. Bij de vrouwen die kunstvoeding gaven maakte het niet uit of zij in de stad of op het platteland woonden; beide waren even snel weer vruchtbaar. Bij vrouwen die borstvoeding gaven lag dat anders. In de stad wonende moeders lieten hun kind al snel incidenteel onder de hoede van een ander achter en 75% van hen werd tussen zes en vijftien maanden weer zwanger. De plattelandsvrouwen hielden hun kind altijd bij zich en 75% van hen werd pas tussen 24 en 29 maanden weer zwanger.